Wypełnij ankietę statystyczną – podaj narodowość, wyznanie i język ojczysty

Spis ludności 2021 r. już się rozpoczął, jednak ze względu na automatyczną tym razem formę pobierania danych z rejestrów państwowych, tegoroczny spis może wykazać niedokładne informacje w poszczególnych obszarach. Właśnie dlatego Departament Statystyki w okresie od 15 stycznia do 17 lutego uruchamia specjalną internetową ankietę statystyczną, która ma na celu uzupełnienie informacji nie tylko o wyznawanej religii i języku ojczystym, ale też na wniosek EFHR ankieta została uzupełniona o pytanie dotyczące narodowości.

Dane o narodowości

Właśnie informacje dotyczące narodowości, z pozoru mało ważne dla statystyk, jednak mogą się okazać kluczowe dla przyszłości wspólnot narodowych na Litwie. Wpisy o narodowości w rejestrach państwowych ma daleko nie każdy mieszkaniec Litwy, szczególnie ten problem może dotyczyć osób młodszych, urodzonych w latach niepodległości Litwy. Brak takich wpisów oznacza, że w statystykach taka osoba nie będzie przydzielona do żadnej grupy narodowej, nawet jeżeli jej pochodzenie, tożsamość, kultura i język ojczysty są związane z konkretną grupą narodową.

Dla przykładu, młoda osoba, mająca pochodzenie polskie, na co dzień w życiu prywatnym posługująca się językiem polskim, która ukończyła szkołę z polskim językiem nauczania na Litwie i utożsamia się jako Polak/Polka może nie mieć wpisu o narodowości w oficjalnych rejestrach państowowych, a więc pod kątem statystyki nie zostanie uwzględniona jako należąca do polskiej mniejszości narodowej, tylko znajdzie się w grupie o „nieokreślonej narodowości”.

Co za tym idzie, oficjalnie pozyskana z rejestrów liczba przedstawicieli mniejszości narodowych na Litwie może ulec znacznej zmianie – zmniejszenie tych liczb, z kolei, może pociągnąć za sobą szereg niekorzystnych dla tych wspólnot konsekwencji politycznych, dotyczących np. organizacji oświaty, dofinansowania działalności wspólnot, ich rozwoju, obsługi w językach mniejszości, pisowni imion i nazwisk itp.

Dane o wyznaniu

Podczas zautomatyzowanego spisu ludności nie ma możliwości pozyskania danych o wyznaniu mieszkańców, przynależności do określonych wspólnot religijnych. Ta ankieta ma zatem pomóc w określeniu procentowego podziału wspólnot wyznaniowych na terytorium Litwy, określenia liczby wiernych konkretnych wyznań. Dla mniejszych wspólnot będzie to zatem okazja do przekazania informacji o swojej aktywności, co może też posłużyć na korzyść w przypadku poszczególnych decyzji politycznych dotyczących tych ugrupowań. Tymczasem dla wyznawców najbardziej rozpowszechionych na Litwie religii będzie to okazja do zadeklarowania swojej wiary, swojej tożsamości, co posłuży też późniejszym badaniom socjologicznym, jakie wykażą powiązanie danych o narodowości, wyznaniu, a także języku ojczystym.

Ankieta – szansą na uzupełnienie danych

Ankieta statystyczna o narodowości, wyznaniu i językach ma pomóc w uzyskaniu możliwie najbardziej dokładnego obrazu składu narodowościowego Litwy. Pozyskane z niej dane zostaną włączone do ogólnych danych statystycznych, pozyskanych z automatycznego spisu ludności. Dane z ankiety wykorzystane wyłącznie w celach statystycznych, nie będą wniesione do rejestrów państwowych danej osoby, dlatego są doskonałą okazją dla osób, które nie mają lub też świadomie nie chcą mieć wpisu o narodowości w ofiacjalnych państwowych bazach danych. Wspomniana ankieta zapewnia zachowanie i używanie danych o narodowości, religii i językach wyłącznie w formie liczb statystycznych.

Czego potrzeba, by wypełnić ankietę internetową?

Osoby, chcące wypełnić internetową ankietę o narodowości, wyznaniu i używanych językach mogą to zrobić na stronie https://surasymas.stat.gov.lt/ wpisując przy logowaniu swój osobisty numer identyfikacyjny (asmens kodas) oraz numer dokumentu tożsamości.

Po zalogowaniu ukażą się nam 4 pytania ankiety z opcjami do wyboru lub możliwością wskazania dodatkowej odpowiedzi:

1. NARODOWOŚĆ. W pytaniu o narodowość ankietowany będzie mógł wybrać spośród podanych (Litwin/-ka, Polak/-ka, Rosjanin/-ka, Białorusin/-ka, Ukrainiec/-ka) lub wpisać/wybrać inną narodowość. Jest też do wyboru opcja o niepodawaniu takich danych.
2. JĘZYK OJCZYSTY. Należy zaznaczyć lub wpisać ten język, który najlepiej znamy lub najczęściej używany w rodzinie. Jeżeli osoba nie jest w stanie określić jednego języka ojczystego, bo np. w domu rodzinnym używa kilku języków, może zaznaczyć 2 opcje. Do wyboru mamy języki litewski, polski, rosyjski, białoruski, ukraiński, można też wybrać/wpisać inny język. Jest też opcja o niepodawaniu takiej informacji.
3. INNE JĘZYKI. Należy wybrać te języki, które znamy na poziomie komunikatywnym w mowie i piśmie. Do wyboru mamy języki angielski, hiszpański, polski, litewski, francuski, rosyjski, niemiecki lub wpisujemy/wybieramy inny język. Można też wybrać opcję potwiedzającą, że nie znamy innych języków.
4. WYZNANIE. Wskazać należy wspólnotę religijną, do której siebie zaliczamy. Do wyboru są następujące ugrupowania religijne: rzymskokatolickie, greckokatolickie (unickie), ewangelicy luteranie, ewangelicy reformaci, ortodosyjne (prawosławne), staroobrzędowcy (starowiercy), wyznawcy judaizmu, muzułmanie sunici, karaimowie, baptyści, adwentyści (Dnia Siódmego), ewangelikalne chrześcijaństwo, Kościól Nowoapostolski. Można też wybrać lub wpisać inne ugrupowanie religijne lub zaznaczyć brak przynależności do jakiegokolwiek urgupowania wyznaniowego. Jest też opcja „nie wskażę, nie odpowiem”.

Jeżeli osoba nie ma dostępu do internetu, ale chciałaby wypełnić taką ankietę i podać dane o swojej narodowości, wyznaniu i używanych językach to może to zrobić telefonicznie – podczas rozmowy z pracownikiem Departamentu Statystyki osoba ta będzie musiała podać swoje dane osobowe do identyfikacji i odpowiedzieć ustnie na zadawane pytania, pracownik Departamentu natomiast zarejestruje te odpowiedzi w ankiecie.

W kwietniu – ankieta selektywna

Departament Statystyki w okresie od kwietnia do końca czerwca przeprowadzi też dopełniającą ankietę, ale tym razem na selektywnie wybranej grupie mieszkańców z całego kraju. Spośród mieszkańców, którzy nie brali udziału w poprzedniej ankiecie, przy zastosowaniu metodyki statystycznej zostaną wybrani uczestnicy nowej ankiety (ok. 40 tys. osób). Otrzymają oni oficjalny list z Departamentu Statystyki, informujący, że dana osoba została wybrana do udziału w badaniu statystycznym i że w tym celu skontaktuje się z nią rachmistrz. Ankietowanie będzie się odbywało telefonicznie bądź osobiście w domu uczestnika. W trakcie tego badania wybrany uczestnik wypełni taką samą ankietę jaką wypełniali chętni podczas pierwszej tury ankietowania w styczniu-lutym.

Departament Statystyki zapowiada też, że zautomatyzowane spisy ludności w przyszłości mają być przeprowadzane częściej, zatem EFHR zachęca wszystkich do wpisania informacji o narodowości w rejestrach państwowych. Jak tego dokonać przeczytacie w artykułach: Spis ludności 2021 zmotywuje do potwierdzenia swojej narodowości oraz Wpis o narodowości – instrukcja krok po kroku.

Więcej informacji o ankiecie można uzyskać dzwoniąc do Departamentu Statystyki pod numery: (8 5) 236 4968, (8 5) 236 4637, (8 5) 236 4976, (8 5) 236 4898, (8 5) 236 4921.

Informacji, pomocy i konsultacji w sprawie spisu ludności, wpisu o narodowości i ankiecie statystycznej udziela też Europejska Fundacja Praw Człowieka, tel. +(370) 691 50 822, e-mail: info@efhr.eu