Powstanie Departamentu ds. Mniejszości Narodowych szansą na lepsze jutro dla mniejszości narodowych

10 listopada b.r. Strategiczny Komitet rządowy omówił kwestie powołania Departamentu ds. Mniejszości Narodowych. Ustalono, że Departament swoją działalność rozpocznie już w lipcu następnego roku, a podlegać będzie bezpośrednio Rządowi.

Europejska Fundacja Praw Człowieka (EFHR) wyraża swoje zadowolenie z przyjętej decyzji zwłaszcza, że jest ona zgodna z zaleceniami i opinią Rady Europy, która krytykowała Litwę za rozwiązanie w 2009 r. Departamentu ds. Mniejszości narodowych i przekazanie jego kompetencji poszczególnym ministerstwom. Ministerstwo Kultury i Ministerstwo Oświaty i Nauki nie były jednak w stanie w pełni realizować powierzonych im zadań. Nie raz Komitet Rady Ministrów Rady Europy wskazywał również na brak poszanowania praw mniejszości narodowych zwłaszcza w obszarze edukacji, finansowania i konsultowania.

EFHR przypomina, że już nie raz zwracała uwagę że kwestii mniejszości narodowych, stanowiących na Litwie aż 16%, nie można pomniejszać tylko do spraw kultury. Litwa jako strona Konwencji Ramowej o Ochronie Praw Mniejszości Narodowych musi wdrożyć przyjęte na siebie zobowiązania, które powinny być w odpowiedni sposób koordynowane przez odpowiedniej rangi instytucję.

EFHR ma nadzieję, że rozpoczynający w następnym roku pracę Departament ds. Mniejszości Narodowych będzie godnie wykonywał swoje funkcje – współpracował z mniejszościami narodowymi, kształtował politykę etniczną oraz prowadził na ten temat badania.  EFHR chce wierzyć, że Departament w pełni dostrzeże istniejące problemy i podejmie wszelkie kroki w celu ich rozwiązania zwłaszcza, że do jego zadań będzie należała współpraca nie tylko z krajowymi organizacjami i instytucjami, ale i z organizacjami międzynarodowymi oraz placówkami dyplomatycznymi. EFHR wierzy, że dzięki tej współpracy Rząd litewski dostrzeże też inne zalecenia organizacji międzynarodowych, które w swoich raportach zwracają Litwie uwagę na naruszenia praw mniejszości narodowych.

Departament nie może być instytucją marionetkową, ale musi mieć możliwości finansowego wsparcia. Celem jego powinno być wdrażanie Konwencji Ramowej o Ochronie Praw Mniejszości Narodowych oraz nie integracja mniejszości narodowych w rozumieniu asymilacji, która jest zakazana, lecz współistnienie rożnych narodów, co jest wartością Litwy.

Pamiętać należy też, że w 2000 r. Litwa bez żadnych zastrzeżeń ratyfikowała Konwencję Ramową, później zaś dopuściła do wygaśnięcia jedynej chroniącej mniejszości narodowe ustawy. W konsekwencji Litwa nie posiada ustawy chroniącej szczególne prawa mniejszości narodowych, a mniejszości narodowe nie mogą korzystać z praw przewidzianych im przez prawo międzynarodowe.

 EFHR