Najnowszy Raport dotyczący rasizmu i dyskryminacji na litewskim rynku pracy

Europejska Fundacja Praw Człowieka (EFHR) zaprasza do zapoznania się z najnowszym raportem European Network Against Racism (ENAR, Europejska Sieć Przeciwko Rasizmowi) za lata 2012-2013, który został opublikowany w maju bieżącego roku. Jest to sprawozdanie dotyczące „Rasizmu oraz praktyk dyskryminacyjnych na litewskim rynku pracy“ („Racism and related discriminatory practices in employment in Lithuania“).

Raport został sporządzony przez Birutė Sabatauskaitė oraz Eglė Urbonaitė przy Litewskim Centrum Praw Człowieka (Lietuvos žmogaus teisių centras). Do przygotowania raportu przyczyniła się również Fundacja, udzielając wywiadów oraz przekazując zgromadzone informacje na temat dyskryminacji w miejscu zatrudnienia oraz podczas rozwiązywania umowy o pracę. EFHR jest kilkakrotnie wspominana w raporcie jako przykład prężnie działającej organizacji, która broni interesów mniejszości narodowych na Litwie[1].

Dane dotyczące dyskryminacji w pracy pochodzą z wywiadów udzielonych przez ekspertów prawa oraz z prac i publikacji naukowców, a także od aktywnie pracujących prawników oraz działaczy i pracowników organizacji pozarządowych. Dane statystyczne na ten temat są bardzo ograniczone, niewystarczające albo przestarzałe. Eksperci i naukowcy zajmujący się badaniem dyskryminacji jednoznacznie twierdzą, że organizacje pozarządowe są jednym z podstawowych źródeł wiedzy w tej dziedzinie, ponieważ to przede wszystkim one przekazują informacje o prawach człowieka i ich łamaniu oraz oferują pomoc w tym zakresie.

Chociaż do sądów trafia niewiele spraw związanych z dyskryminacją na rynku pracy na tle narodowościowym oraz stosunkowo niewiele osób zwraca się do Służby Kontrolera Równych Możliwości, autorzy raportu przekonują o niewystarczającej wiedzy społeczeństwa na temat praw człowieka.  Z raportu można dowiedzieć się również o dyskryminacji na tle religijnym w pracy, co nadal często pozostaje tematem tabu. Dla przykładu, aż 43% przedstawicieli nietradycyjnych wyznań religijnych na Litwie spotkało się z jakąś formą dyskryminacji w miejscu pracy[2]. Również aż 43,8% przedstawicieli mniejszości narodowych stwierdziło, że doświadczyło tam szykan ze względu na narodowość. Jako główny problem wskazano utrudnienia w możliwości awansu.[3]

Chociaż Rząd litewski w 2011 roku przyjął „Międzyinstytucjonalny Program Zapobiegania Dyskryminacji w 2012-2014 roku“ (lt. „Nediskriminavimo skatinimo 2012-2014 metų tarpinstitucinės veiklos planas“), do jego realizacji nie zaproszono ani jednej organizacji pozarządowej, zajmującej się tematyką społeczno-obywatelską. Również podczas przygotowania strategii realizacji programu nie były zastosowane żadne narzędzia do walki z dyskryminacją na rynku pracy.[4]

W raporcie są również zawarte rekomendacje dla państwa litewskiego w celu poprawy sytuacji. Między innymi Litwa powinna w pełni dostosować się do Dyrektywy 2000/43/EC, która wprowadza zasadę równego traktowania osób bez względu na rasę i pochodzenie etniczne, oraz doDyrektywy 2000/78/EC, ustanawiającej ogólne warunki ramowe równego traktowania w zakresie zatrudnienia i pracy. Jedną z głównych konsekwencji niedostosowania się do wspomnianych dyrektyw jest luka w prawie utrudniająca asocjację oraz działalność organizacji na rzecz praw człowieka (chodzi o nieuznawanie organizacji za podmiot spraw sądowych), z czym w czasie swojej aktywności zetknęła się również Fundacja. Autorzy Raportu podkreślają także pilną potrzebę przyjęcia ustawy dotyczącej mniejszości narodowych oraz etnicznych na Litwie oraz podkreślają istotną rolę kampanii informacyjnych. Sytuacja praw człowieka na rynku pracy nadal pozostawia wiele do życzenia.

Eksperci Fundacji udzielili informacji autorom raportu na temat dyskryminujących ogłoszeń o pracy, które są monitorowane przez Fundacje oraz pociągane do odpowiedzialności prawnej w razie potrzeby. W ciągu ostatnich kilku lat znacznie zmalała liczba ogłoszeń wykluczających ze względu na płeć, narodowość, wiek czy religię.

W raporcie wspomniano również o działalności prawnej i informacyjnej EFHR w obronie praw obywateli Litwy na rynku pracy. Fundacja udziela bezpłatnych konsultacji prawnych dla poszkodowanych oraz udostępnia broszury na temat dyskryminacji. Z ulotką można zapoznać się tutaj.

Zapraszamy do zapoznania się z artykułem o raporcie na stronie http://manoteises.lt po kliknięciu na tytuł: „Darbo dienos proga skelbiama ataskaita apie tautinių ir religinių mažumų padėtį Lietuvos darbo rinkoje“.

EFHR

^[1]Str. 52, EN: http://manoteises.lt/wp-content/uploads/2014/05/Lithuania_EN.pdf
^[2] Str 24, EN: http://manoteises.lt/wp-content/uploads/2014/05/Lithuania_EN.pdf
^[3] Str 31, En: http://manoteises.lt/wp-content/uploads/2014/05/Lithuania_EN.pdf
^[4] Str 34, En: http://manoteises.lt/wp-content/uploads/2014/05/Lithuania_EN.pdf